Στο κοσμο…των μπαχαρικων
Η ιστορία των μπαχαρικών είναι τόσο παλιά όσο και ο ανθρώπινος πολιτισμός, θα μπορούσαμε να την παραλληλίσουμε με την πορεία της ανθρωπότητας αφού δεν υπήρξε πολιτισμός που να μην αναγνώρισε την αξία τους. Τα μπαχαρικά δεν συμπληρώνουν μόνο τις γεύσεις των τροφών, αλλά διεγείρουν επίσης και τις αισθήσεις. Από τα πολύ καυτερά έως τα πιο γαργαλιστικά αρωματικά, όλα τα μπαχαρικά υπόσχονται ένα ονειρικό ταξίδι στη γεύση αλλά και σε φανταστικούς κόσμους.
Ο όρος «μπαχαρικά» αναφέρεται στις αρωματικές, πικάντικες ή καυτερές ουσίες φυτών που ευδοκιμούν, συνήθως, σε τροπικές και υποτροπικές περιοχές. Η ετυμολογία της λέξης, κατά μία εκδοχή, οφείλεται στην πακιστανική λέξη «μπαχάρ», ενώ κατά άλλες εκδοχές ο όρος είναι αραβικής ή και τουρκικής προέλευσης και περιγράφει το σύνολο των αρωματικών μαγειρικών καρυκευμάτων. Τα μπαχαρικά έχουν την ιδιότητα να επηρεάζουν την οργανοληπτική ικανότητα των τροφίμων παρέχοντας αξιόλογες ποσότητες αντιοξειδωτικών ουσιών χωρίς να αυξάνουν τη θερμιδική αξία του γεύματός μας. Tο κύριο χαρακτηριστικό των μπαχαρικών είναι ότι χρησιμοποιούνται απαραίτητα ξερά, γιατί μόνο τότε αναπτύσσονται η μέγιστη γεύση και το άρωμά τους, σε αντίθεση με τα αρωματικά βότανα που είναι γευστικότερα φρέσκα.
Διαχρονικά, εκτός από τη χρήση τους στη θεραπευτική και τη μαγειρική, χρησιμοποιήθηκαν σε θρησκευτικές τελετουργίες πολλών λαών, στις προσφορές προς τους θεούς, στην παρασκευή αρωμάτων, ποτών, σαπουνιών, καλλυντικών και αιθέριων ελαίων και ως χρωστικές ουσίες. Ένα από τα σημαντικά γνωρίσματα των μπαχαρικών είναι οι ισχυρές αντιοξειδωτικές τους ιδιότητες, γεγονός που τα καθιστά ιδανικά στη συντήρηση των τροφίμων. Χρησιμοποιούνται για αυτόν τον σκοπό εδώ και αιώνες, ενώ αξιοποιούνται και από τη σύγχρονη βιομηχανία τροφίμων. Έτσι, αποφεύγεται η χρήση χημικών συντηρητικών τα οποία, αποδεδειγμένα, βλάπτουν την υγεία.
Τι είναι όμως τα μπαχαρικά; Τα μπαχαρικά είναι τα αποξηραμένα τμήματα ενός φυτού που περιέχει αρωματικές, πικάντικες και καυστικές ουσίες. Αναφέρονται και ως καρύκευμα ή μυρωδικά. Τα μπαχαρικά μπορεί να είναι φύλλα, σπόρια, καρποί, ρίζες, άνθη, βολβοί και φλοιοί που, είτε ολόκληρα είτε επεξεργασμένα, χρησιμοποιούνται ως συνοδευτικά πρόσθετα στα τρόφιμα. Πολλές φορές δεν είναι διακριτό το όριο ανάμεσα στα μπαχαρικά, τα βότανα και τα μυρωδικά ειδικά σε χώρες όπως η δική μας όπου υπάρχει μεγάλη ποικιλία από αυτά. Περιλαμβάνονται στις αποκαλούμενες «αρτυματικές ύλες» και σύμφωνα με τον ελληνικό κώδικα τροφίμων και ποτών είναι: «εκείνες που έχουν έντονο άρωμα και γεύση και η προσθήκη τους στα τρόφιμα γίνεται για να βελτιώσουν τη γεύση τους».
Μπαχαρικά & Θεραπευτικές Ιδιότητες
Παρόλο που οι επιστημονικές έρευνες επί των μπαχαρικών είναι στα πρώτα στάδια, τα μέχρι τώρα ευρήματα είναι εντυπωσιακά. Τα πολλαπλά φυτοχημικά στοιχεία που απαντώνται σε πολλά φυτά της φύσης μπορούν να προφυλάξουν τα υγιή κύτταρα του ανθρώπινου οργανισμού. Για παράδειγμα, η κουρκουμίνη που απαντάται σε πάρα πολλά μπαχαρικά έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τον κίνδυνο του καρκίνου του παχέως εντέρου κατά 50%, ενώ άλλες έρευνες έδειξαν ότι πιθανότατα προστατεύει και από τον καρκίνο του δέρματος. Επιπλέον, οι πρώτες επιστημονικές ενδείξεις την κατατάσσουν μεταξύ των πλέον δραστικών χημικών ουσιών που παρεμποδίζει την ανάπτυξη του ιού HIV και τον πολλαπλασιασμό του, ελέγχοντας έτσι την ασθένεια του AIDS.
Τα Αρχαία Φάρμακα
Αρχαίες αλλά και νεότερες πηγές, βιβλία ιατρικής και βοτανολογίας αναφέρουν τα μπαχαρικά ως σπουδαία φάρμακα για τη θεραπεία μιας πληθώρας ασθενειών. Χρησιμοποιούνταν για την παρασκευή ελαίων, φαρμάκων, αφροδισιακών, αλλά και σε διάφορες τελετουργίες σχεδόν σε όλους τους λαούς. Οι αρχαίοι Ρωμαίοι, όμως, εκτίμησαν τόσο τις θεραπευτικές τους ιδιότητες, όσο και την εξαιρετική τους γεύση.
Όλα σχεδόν τα μπαχαρικά είναι σπουδαίες πηγές αντιοξειδωτικών ουσιών, που μας προστατεύουν από τη γήρανση, αλλά και από διάφορες παθήσεις όπως τον διαβήτη, ενώ δυναμώνουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα σε συνδυασμό με μια ισορροπημένη διατροφή. Πολλά από αυτά έχουν αντιφλεγμονώδη και παυσίπονη δράση. Κάποια διευκολύνουν την πέψη, ενώ άλλα θεωρούνται αφροδισιακά. Είναι σπουδαία αντιμικροβιακά και εξουδετερώνουν παθογόνους μικροοργανισμούς.
Το κάθε μπαχαρικό περιέχει μια πληθώρα βιταμινών, μετάλλων, ιχνοστοιχείων και άλλων ευεργετικών για τον οργανισμό μας θρεπτικών στοιχείων και είναι «επιφορτισμένα» με μια πληθώρα ιδιοτήτων άλλοτε αποδεδειγμένων και άλλοτε ανεπιβεβαίωτων επιστημονικά, αλλά και χωρίς σχεδόν καθόλου θερμίδες. Παρόλα αυτά θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί με την ποσότητα των μπαχαρικών που χρησιμοποιούμε. Μια πρέζα αρκεί.
Θα πρέπει να επισημάνουμε πως οι παραδοσιακές ιατρικές των λαών, όπως η αγιουρβέδα και η κινέζικη ιατρική, καταγράφουν εντυπωσιακές θεραπευτικές ιδιότητες για πλήθος μπαχαρικών και βοτάνων.
Πιο συγκεκριμένα :
Πιπέρι
Θεωρείται ο «βασιλιάς» των μπαχαρικών. Αναφέρεται σε ινδικά κείμενα πριν από 3000 χρόνια, ενώ ο Αιγύπτιοι το χρησιμοποιούσαν και στη σύνθεση των μπαχαρικών για μουμιοποίηση.
Πλούσιο σε αντιοξειδωτικά, το πιπέρι χάρη στην «καυτερή» ουσία καψαϊκίνη, καταπραΰνει τους μυϊκούς πόνους και τις μετεγχειρητικές ενοχλήσεις καθώς μπλοκάρει τις χημικές ενώσεις που μεταφέρουν το μήνυμα του πόνου στον εγκέφαλο. Έχει αντιβακτηριδιακή δράση, βοηθά στο βήχα, το ρίγος, τη βρογχίτιδα, και τις αλλεργίες και καταπολεμά τις χειμερινές ιώσεις. Βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος και διώχνει την κατάθλιψη. Έρευνα που δημοσιεύθηκε στο «American Journal of Clinical Nutrition» ανέφερε πώς το πιπέρι βοηθά και στην απώλεια βάρους.
Το πιπέρι ή αλλιώς πέπερι έχει το συστατικό πιπερίνη που σύμφωνα με έρευνα του πανεπιστημίου του Μίτσιγκαν (Michigan), δρα προληπτικά στον καρκίνο του μαστού. Κύριο χαρακτηριστικό του μαυροπίπερου είναι η ικανότητά του να ερεθίζει συγκεκριμένους γευστικούς κάλυκες που δίνουν εντολή στο στομάχι για την έκκριση υδροχλωρικού οξέως, προετοιμάζοντάς το να ξεκινήσει τη διαδικασία της πέψης. Σαν αποτέλεσμα, η τροφή διασπάται πιο γρήγορα χωρίς να αφήνει το περιθώριο να αναπτυχθούν μικροοργανισμοί που οδηγούν σε έντονο φούσκωμα, δυσκοιλιότητα ακόμα και διάρροια.
Ρίγανη ή Ορίγανο
Βρίσκεται στην κορυφή της «μεσογειακής μαγειρικής», θεωρείται αρωματικό βότανο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί φρέσκο ή αποξηραμένο. Θεωρείται προϊστορικό μυρωδικό μια και ανακαλύφθηκε σε παλαιολοντικά μνημεία, στην αρχαία Ελλάδα λατρευόταν ως σύμβολο χαράς και ευτυχίας, μιας και κοσμούσε τα στεφάνια σε τελετές γάμων. Αλλά και οι αρχαίοι Έλληνες έπιναν αφέψημα ρίγανης για να γιατρέψουν τους σπασμούς της κοιλιάς, αλλά και τις διάρροιες.
Η ρίγανη, είναι ένα καλό γιατρικό για μολύνσεις του δέρματος, για τη δυσκαμψία των μυών και των αρθρώσεων, αλλά και για όσους έχουν αδύναμο αναπνευστικό σύστημα. Η νόστιμη ρίγανη είναι επίσης γνωστή πηγή β-καροτίνης και σιδήρου.
Διευκολύνει την πέψη και καταπολεμά τη δυσκοιλιότητα. Καλό δυναμωτικό και φίλος για τους πνεύμονες βοηθά στις χρόνιες βρογχίτιδες. Έχει διεγερτικές ιδιότητες και βοηθά τα άτομα που υποφέρουν από κόπωση.
Το αιθέριο έλαιό της είναι τονωτικό, αντισπασμωδικό, ευστόμαχο, αντιβηχικό, αποχρεμπτικό και χρησιμοποιείται σε εντριβές του δέρματος και για τονωτικά και κατευναστικά λουτρά.
Τέλος, αποτελεί ίσως το ιδανικότερο συνοδευτικό του ψημένου κρέατος καθώς οι φυτικές της ίνες μειώνουν τη χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια στο αίμα εξισορροπώντας έτσι τις τυχόν βλάβες από την κρεοφαγία. Αυτό που λίγοι γνωρίζουν είναι η αντικαρκινική δράση της ρίγανης. Το κρέας από τη φύση του περιέχει νιτρικά που σε συνδυασμό με τις αμίνες του στομάχου δημιουργούν νιτροζαμίνες που είναι καρκινογόνες ουσίες. Το ριγανισμένο κρέας εκτός από τη νοστιμιά που αποκτά, βοηθά και στην αποφυγή ανάπτυξης νιτροζαμίνων.
Μπαχάρι
Το μπαχάρι έρχεται δεύτερο μετά το γαρίφαλο όσον αφορά την περιεκτικότητά του σε αντιοξειδωτικά στοιχεία, σύμφωνα με σχετική αξιολόγηση του Πανεπιστημίου του Όσλο. Επίσης, του έχει αποδοθεί και η ιδιότητα να μειώνει την πίεση, αλλά δεν υπάρχουν αρκετά ερευνητικά δεδομένα γι’ αυτή του τη δράση.
Επειδή έχει αναισθητικές ιδιότητες χρησιμοποιείται για την παρασκευή πολλών αλοιφών, που ανακουφίζουν από τον πόνο. Τα έλαιά του χρησιμοποιούνται σε φάρμακα που σκοπό έχουν να ανακουφίζουν από τη δυσπεψία και τους στομαχικούς πόνους, ενώ βοηθά και στην πέψη των λιπαρών ουσιών. Καταπολεμά ακόμη τον πονοκέφαλο και τον πονόδοντο.
Τα αιθέρια έλαιά του χρησιμοποιούνται στην αρωματοθεραπεία για την αντιμετώπιση προβλημάτων όπως: αρθρίτιδα, βήχας, κράμπες, κατάθλιψη, κούραση, στρες. Τα εμποτισμένα με μπαχάρι έμπλαστρα ανακουφίζουν ρευματικούς πόνους και νευραλγίες.
Κανέλα
Η σύνθεση της κανέλας αποτελείται από τρία βασικά έλαια που παρουσιάζουν έντονη αντιμικροβιακή δράση. Συγκεκριμένα έχει αποδειχτεί ότι ελάχιστες σταγόνες από εκχύλισμα κανέλας αρκούν να εμποδίσουν την δράση των μικροοργανισμών Bacilus και Candida. Επίσης το έλαιο cinnamaldehyde βοηθά στην προφύλαξη του οργανισμού από καρδιοαγγειακά νοσήματα, εμποδίζοντας τη συσσώρευση αιμοπεταλίων και μειώνοντας τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα.
Η κανέλα αποτελεί εξαιρετική πηγή μαγγανίου και σιδήρου. Όταν συνδυάζεται με μήλο και πορτοκάλι, η περιεκτικότητα των φρούτων σε βιταμίνη C μεγιστοποιεί την απορρόφηση του σιδήρου από τον οργανισμό.
Έρευνες έχουν δείξει ότι βοηθά την κακή χοληστερόλη, αλλά και ότι έχει θερμαντικές, αντισηπτικές, αντιρυτιδικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες και καταπολεμά τους σπασμούς. Χάρη στις κινναμικές αλδεΰδες της, η κανέλα «ρίχνει» την υψηλή αρτηριακή πίεση καθώς και τον πυρετό και διαθέτει αναλγητική δράση. Μια ακόμη πολύ σημαντική ιδιότητά της αφορά στην σχέση της με τον διαβήτη τύπου 2. Βοηθά σε περιπτώσεις τυμπανισμού και δυσπεψίας ενώ είναι πλούσια πηγή μαγνησίου, συστατικού απαραίτητου για την οστική πυκνότητα.
Βοηθάει στην αντιμετώπιση στομαχικών διαταραχών, τονώνει το κυκλοφοριακό, καταπραΰνει τους πόνους της περιόδου, έχει αφροδισιακές ιδιότητες και βοηθάει στον κορεσμό.
Στην φαραωνική Αίγυπτο τη χρησιμοποιούσαν στη μαγεία και στη διαδικασία ταρίχευσης για τις μούμιες.
Κάπαρη
Στην αρχαιότητα πίστευαν ότι το φυτό έχει θεραπευτικές αλλά και μαγικές ιδιότητες. Ο αρχαίος γιατρός Διοσκουρίδης συνιστούσε τα φύλλα και τη ρίζα του φυτού για να εξαφανίζονται τα πρηξίματα. Η χαρακτηριστική μυρωδιά της κάππαρης οφείλεται στο καπρικό οξύ. Το φυτό παράγει αιθέριο έλαιο που περιέχει καππαρίνη μια ουσία που διεγείρει το στομάχι.
Στη φαρμακευτική χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις αδυναμίας, ως διεγερτικό της κυκλοφορίας και των αναπνευστικών λειτουργιών καθώς και σε περιπτώσεις ανεπάρκειας, πόνων και εμμήνων. Δίνεται στις έγκυες πριν από τη γέννα για να προκαλέσει συσπάσεις στη μήτρα. Σταματά τη διάρροια και τους σπασμούς στο στομάχι και τα έντερα, ενώ χρησιμοποιείται και κατά της ανικανότητας και των τσιμπημάτων από σφήκες και δαγκώματα φιδιών.
Γιατρεύει και καταπραΰνει . Ανοίγει την όρεξη και διεγείρει τα γαστρικά υγρά. Ο φλοιός της ρίζας χρησιμοποιείται στη θεραπεία παθήσεων όπως αρθρίτιδες, ρευματισμοί και πονόδοντοι.
Κουρκουμάς
Ήταν γνωστή αυτή η μπαχαρική ρίζα στους λαούς της Ανατολής εδώ και χιλιετίες, οι ‘Aραβες τον χρησιμοποιούσαν ως χωνευτικό.
Η κουρκούμη, είναι μία αντιοξειδωτική ουσία που παράγεται από τη ρίζα του φυτού και περιέχεται κύρια στο ινδικό μπαχαρικό κάρυ, έχει συνδεθεί με την πρόληψη του διαβήτη, την προστασία ενάντια στη νόσο του Αλτσχάιμερ, την ανακούφιση από τα αρθριτικά και την επιβράδυνση της ηπατικής βλάβης που οδηγεί σε κίρρωση του ήπατος. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, η κουρκούμη φαίνεται ότι έχει και αντικαρκινικές ιδιότητες, μπορεί να καταστρέψει τα καρκινικά κύτταρα του οισοφάγου, ενώ φαίνεται επίσης ότι προλαμβάνει την ανάπτυξη όγκων που συνδέονται με τον καρκίνο του παχέως εντέρου και του προστάτη.
Επιπλέον, καναδική έρευνα αναφέρει ότι συμβάλλει στην επούλωση των αγγείων μετά από καρδιακά επεισόδια, ενώ μελετάται και η πιθανή προστατευτική δράση της στην πρόληψη του εγκεφαλικού.
Ινδοί και Κινέζοι γιατροί τον χρησιμοποιούσαν για τη θεραπεία του κνησμού του δέρματος και της πυώδους οφθαλμίτιδας. Βρασμένο μέσα σε γάλα σταματά το συνάχι.
Κορίανδρος ή Κόλιανδρος
Αυτό το μπαχαρικό, αξίζει περισσότερη χρήση στα φαγητά μας, από ό,τι συνήθως κάνουμε. Εκτός από ότι προσφέρει ινδική γοητεία σε ένα πιάτο, είναι ένα φυσικό αποτοξινωτικό, μιας και μειώνει την υψηλή χοληστερόλη. Έχει αντιμικροβιακές και αντισηπτικές ιδιότητες, καθώς και αντικαρκινογόνες.
Ο κόλιανδρος έχει χρησιμοποιηθεί ανά τους αιώνες ως βότανο για την ανακούφιση από τους πόνους, τις κράμπες, τους σπασμούς, τη ναυτία, τη δυσπεψία και τις μολύνσεις από μύκητες. Είναι σε θέση να εξολοθρεύει επικίνδυνα βακτήρια όπως το E. coli, τη σαλμονέλα και το ιδιαίτερα ανθεκτικό υπερβακτήριο MRSA.
Ο κόλιανδρος έχει διουρητικές ιδιότητες. Βοηθά σε περιπτώσεις ανορεξίας, σε γαστρεντερικά προβλήματα και ισορροπεί τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα. Στο Μεσαίωνα έκαναν κατάπλασμα για να αντιμετωπίσουν αποστήματα.
Χρησιμοποιούνται τα φύλλα, οι καρποί και η ρίζα του, ενώ το έλαιό του που παράγεται από τους σπόρους του, χρησιμοποιείται και ως συντηρητικό σε τρόφιμα του εμπορίου.
Μέσω αυτού εξασφάλιζαν –άγνωστο πώς- την αθανασία της ψυχής, οι αρχαίοι Κινέζοι, ενώ σε σανσκριτικά κείμενα ανάφεραν πως τον καλλιεργούσαν στους κρεμαστούς κήπους της Βαβυλώνας. Έγινε πλατιά γνωστό και ως το πιο σημαντικό συστατικό στην αρωματοποιία των ανακτόρων της Πύλου.
Κύμινο
Κατά το Μεσαίωνα ήταν ένα από τα καρυκεύματα που κυκλοφορούσε αποκλειστικά στις αριστοκρατικές κουζίνες. Είχε τη φήμη ενός εξαιρετικού χωνευτικού αλλά το χρησιμοποιούσαν και ως κατάπλασμα για ανακούφιση της ορχίτιδας και για τις χιονίστρες. Σπόρια του βρέθηκαν μαζί με τις φαραωνικές μούμιες. Το έγχυμα των σπόρων του βοτάνου το χρησιμοποιούσαν για πλύσεις σε πρόβλημα βαρηκοΐας.
Το κύμινο ως αφέψημα θεωρείται πως τονώνει την καρδιά και συμβάλλει στη μείωση της ταχυπαλμίας, ενώ δρα σπασμολυτικά σε πόνους κολικού. Συνιστάται για την αντιμετώπιση της ανορεξίας, της δυσπεψίας, των πόνων της περιόδου αλλά και των σπασμών του στομάχου. Αυξάνει την έκκριση γάλακτος κατά το θηλασμό. Δρα ως καθαρτικό, διουρητικό, ορεκτικό και ευστόμαχο, σπασμολυτικό, εμμηναγωγό, καρδιοτονωτικό και αντιφυσητικό.
Ρυθμίζει τη λειτουργία των εντέρων και κάνει καλό στη γαστρίτιδα, στις φλεγμονές του λεπτού εντέρου, το μετεωρισμό, τη δυσκοιλιότητα. Δρα θετικά ως χολαγωγό μέσο στις ασθένειες της χολής και του πάγκρεας.
Το αιθέριο λάδι του χρησιμοποιείται ως άρωμα για ποτά, παγωτά, γλυκά και τσίχλες. Οι Ολλανδοί το βάζουν μέσα στο τυρί γκούντα, ενώ οι Γερμανοί στα λουκάνικα. Το αιθέριο έλαιό του ανακουφίζει από τα αέρια του στομάχου.
Σκόρδο
Οι Βαβυλώνιοι το χρησιμοποιούσαν από το 3000 π.Χ. ως αντισηπτικό, διουρητικό και διευκολυντικό της πέψης. Ο Διοσκουρίδης συνιστούσε το σκόρδο σαν πανάκεια για όλες τις πνευμονικές και εντερικές παθήσεις. Ο Γαληνός το χρησιμοποιούσε σαν αντίδοτο στα δηλητήρια. Στους αρχαίους πολιτισμούς χρησιμοποιούσαν το σκόρδο ως θεραπεία για μολύνσεις, κακώσεις, πληγές, όγκους ακόμη κι ενάντια στην κόπωση. Στο Μεσαίωνα μαζί με μέλι το χρησιμοποιούσαν για το άσθμα, τη φυματίωση, το πνευμονικό οίδημα και τη βρογχίτιδα.
Το σκόρδο είναι ένας βολβός και αποτελείται από σκελίδες, η αλισίνη που περιέχει θεωρείται ένας ισχυρός αντιμικροβιακός παράγοντας που, σε συνδυασμό με τη βιταμίνη C που περιέχει, ενισχύει την αντιβακτηριακή του δράση, ενώ περιέχει πρωτεΐνες και τα μεταλλικά άλατα καλίου, φωσφόρου και ασβεστίου.
Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα, βοηθά στην αντιμετώπιση των κρυολογημάτων αλλά και κάποιων βακτηριδίων του στομαχιού και των παράσιτων των εντέρων. Μπορεί να μειώσει την επικινδυνότητα καρδιακών επεισοδίων, να μειώσει την κακή χοληστερίνη (LDL), τα τριγλυκερίδια και την πίεση. Κάποιες έρευνες δείχνουν πως η κατανάλωση σκόρδου μειώνει τον κίνδυνο παρουσίασης κάποιων μορφών καρκίνου, αλλά και την περαιτέρω ανάπτυξη όγκων.
Ορεκτικό, βοηθά στη χώνεψη και στη δυσκοιλιότητα. Σε εξωτερική χρήση, καταπραΰνει τις φλεγμονές των αρθρώσεων και τους ρευματισμούς. Σύμφωνα με μελέτες το σκόρδο καταπολεμά και το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού που ενοχοποιείται για το έλκος του στομάχου.